Kentsel Yayılmanın Yerel İklim Değişikliği Üzerine Etkilerinin Sıcaklık Ve Yağış Parametreleri Üzerinden Değerlendirilmesi: Konya İli Örneği


Özet Görüntüleme: 235 / PDF İndirme: 191

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.52520/masjaps.v7i2id197

Anahtar Kelimeler:

Kentsel yayılma, iklim değişikliği, mann-kendall testi, sen’s slope

Özet

Ekonomi politikalarında değişimler kentleşme politikalarını da etkilemektedir. Bu kapsamda kooperatif ve toplu konut sisteminin yaygınlaşması ve toplu konutların kent çeperinde yer seçmesi özel araç kullanımını artmasında etkili olmuştur. Bu nedenle bu süreçteki kentleşme kentsel yayılma biçiminde yaşanmıştır. Türkiye’de de benzer süreçler yaşanmakla birlikte birtakım yasal düzenlemeler de kentsel yayılma üzerinde etkili olmuştur. Örneğin 6360 sayılı kanun ile büyükşehir statüsündeki illerde idari sınırların genişletilmesi kentsel yayılmayı tetikleyen faktörler arasındadır. Kentsel yayılmanın başlıca neden olduğu sorunlar arasında enerji ihtiyacının artması, yutak alanların azalması yer almaktadır. Buna bağlı olarak yerelde iklim değişikliğinin bir etkisi olan sıcaklık ve yağış verilerinde değişiklikler görülmektedir. Bu çalışmada ise Konya ili örneği üzerinden kentsel yayılmanın yerel iklim değişikliği üzerine etkisi sıcaklık ve yağış parametreleri üzerinden sınanmıştır. Konya’nın 3 merkez ilçesi (Karatay, Meram ve Selçuklu) baz alınarak yapılan çalışmada 1960-2019 yılları arasındaki sıcaklık ve yağış verileri ile birlikte kentin saçaklanma veya yayılma biçiminde büyümesi ilişkilendirilmiştir.

Referanslar

Barnes, K.B., Morgan III., Roberge, J. M., Lowe, S. 2001. Sprawl development: Its patterns, consequences, and measurement, Towson University, Towson, 1-24.

Bornstein, R., Lin, Q. 2000. Urban heat islands and summertime convective thunderstorms in Atlanta: Three cases studies. Atmos. Environ., 34: 507–516.

Büyükyıldız, M., Berktay, A. 2004. Parametrik olmayan testler kullanılarak sakarya havzası yağışlarının trend analizi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 19(2): 23-38.

Chapman, S., Watson, J.E.M., Salazar, A., Thatcher, M., McAlpine, C.A. 2017. The impact of urbanization and climate change on urban temperatures: a systematic review. Landscape Ecology, 32(10): 1921–1935.

Cieslewicz, D.J. 2002. The environmental impacts of sprawl, Urban sprawl: Causes, consequences& policy responses, The urban institute press, Washington.

Crutzen, P.J. 2004. New directions: The growing urban heat and pollution island effect—Impact on chemistry and climate. Atmos. Environ., 38: 3539–3540.

Ewing, R., Pendall, R., Chen, D. 2002. Measuring sprawl and its impact: The character and consequences of metropolitan expansion, Washington, DC: Smart Growth America.

Frumkin, H., Frank, L., Jackson, R.J. 2004. Urban sprawl and public health: Designing, planning, and building for healthy communities, Island Press, 1-34.

Gillham, O. 2002. The limitless city: a primer on the urban sprawl debate, Island Press, 3-45.

Grimm, N., Faeth, S., Golubiewski, N., Redman, C., Wu, J., Bai, X., Briggs, J. 2008. Global change and the ecology of cities, Science, 319: 756–760.

Harvey, R.O., Clark, W.A.V. 1971. The nature and economics of urban sprawl, In Internal Structure of the City, ed: L.S. Bourne, New York:Oxford University Press.

Hoffmann, P., Krueger, O., Schlünzen, K.H. 2012. A statistical model for the urban heat island and its application to a climate change scenario. International Journal of Climatology, 32(8): 1238–1248.

Jain, S.K., Kumar, V. 2012. Trend analysis of rainfall and temperature data for India. Current Science, 102 (1): 37-49.

Kanda, M. 2006. Progress in the scale modeling of urban climate: Review. Theor. Appl. Climatol., 84: 23–34.

Lowry, W.P. 1998. Urban effects on precipitation. Prog. Phys. Geogr., 22 (4): 477–520.

McCarthy, M.P., Best, M.J., Betts, R.A. 2010. Climate change in cities due to global warming and urban effects. Geophysical Research Letters, 37(9).

Miller, R.B., Small, C. 2003. Cities from space: potential applications of remote sensing in urban environment research and policy. Environment and Science and Policy, 6: 129-137.

Molders, N., Olson, M.A. 2004. Impact of urban effects on precipitation in high latitudes. J. Hydrometeor, 5: 409–429.

Nechyba, T.J., Walsh, R.P. 2004. Urban sprawl. The Journal of Economic Perspectives, 18(4): 177-200.

Oleson, K. 2012. Contrasts between urban and rural climate in CCSM4 CMIP5 climate change scenarios. Journal of Climate, 25(5): 1390–1412.

Pataki, D.E., Bowling. D.R., J.R. Ehleringer, 2003. Seasonal cycle of carbon dioxide and its isotopic composition in an urban atmosphere: Anthropogenic and biogenic effects. J. Geophys.

Pendall, R. 1999. Do land-use controls cause sprawl?, Environment and Planning B: Planning and Design, 26 (4): 555-571.

Powell, R. 2007. Urban Sprawl in Reno-Sparks, Washoe County, Nevada, University of Nevada, Reno.

Sailor, D.J., Lu, L. 2004. A top–down methodology for developing diurnal and seasonal anthropogenic heating profiles for urban areas. Atmospheric Environment, 38(17): 2737–2748.

Shepherd, J.M. 2005. A review of current investigations of urbaninduced rainfall and recommendations for the future. Earth Interactions, 9.

Shepherd, J.M., Pierce, H., A.J. Negri, 2002. Rainfall modification by major urban areas: Observations from spaceborne rain radar on the TRMM satellite. J. Appl. Meteor., 41: 689–701.

Souch, C., Grimmond, S. 2006. Applied climatology: Urban climate. Prog. Phys. Geogr., 30(2): 270–279.

Squires, G.D. 2002. Urban sprawl and the uneven development of metropolitan America, Urban sprawl: Causes, consequences, and policy responses, 1-22.

Thielen, J., Wobrock, W., Gadian, A., Mestayer, P.G., J.D. Creutin, 2000. The possible influence of urban surfaces on rainfall development: A sensitivity study in 2D in the mesogammascale. Atmos. Res., 54: 15–39.

Voogt, J.A., Oke, T.R. 2003. Thermal remote sensing of urban climate. Remote Sens. Environ., 86: 370–384.

Weitz, J., Moore, T. 1998. Development inside urban growth boundaries: Oregon's empirical evidence of contiguous urban form, Journal of the American Planning Association, 64 (4): 424-440.

Zhang, J.Y., Dong, W.J., Wu, L.Y., Wei, J. F., Chen, P.Y., Lee, D.K. 2005. Impact of landuse changes on surface warming in China. Adv. Atmos. Sci., 22(3): 343–348.

Zhou, L., Dickinson, R.R., Tian, Y., Fang, J., Li, Q., Kaufmann, R. K., Tucker, C.J., Myneni, R.B. 2004. Evidence for a significant urbanization effect on climate in China. Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 101: 9540–9544.

İndir

Yayınlanmış

2022-06-07

Nasıl Atıf Yapılır

KOÇAK, E. (2022). Kentsel Yayılmanın Yerel İklim Değişikliği Üzerine Etkilerinin Sıcaklık Ve Yağış Parametreleri Üzerinden Değerlendirilmesi: Konya İli Örneği. MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi, 7(2), 452–473. https://doi.org/10.52520/masjaps.v7i2id197

Sayı

Bölüm

Makaleler