Hemodiyaliz hastalarında Pruritus (Kaşıntı) Düzeylerinin Belirlenmesi


Özet Görüntüleme: 129 / PDF İndirme: 53

Yazarlar

  • Hatice DEMİRAĞ Gümüşhane Üniversitesi, Kelkit Sema Doğan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Tıbbı Hizmetler ve Teknikler Bölümü, İlk ve Acil Yardım Programı, Gümüşhane https://orcid.org/0000-0002-2393-563X

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8401992

Anahtar Kelimeler:

Hemodiyaliz, hemşire, nefroloji, kaşıntı

Özet

Bu çalışma, hemodiyaliz (HD) tedavisi alan hastaların pruritus (kaşıntı) düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapıldı. Çalışmanın örneklemini, Mayıs 2021-Mayıs 2022 tarihlerinde bir hastanenin nefroloji klinikleri’nde yatan 158 HD hastası oluşturdu. Verilerin toplanmasında, “Yapılandırılmış Soru Formu” ve “5-D Kaşıntı Ölçeği” kullanıldı. Verilerin analizinde sayı ve yüzde hesaplamaları, aritmetik ortalama, Independent Samples t testi, One-way ANOVA ve post hoc multiple comparisons testi kullanıldı. Araştırma bulgularına göre; hastaların yaş ortalaması 65.34±9.32 yıl, kronik böbrek hastalığı (KBH) süre ortalaması 3.29±1.07 yıl ve HD süre ortalaması 2.50±0.71 yıl idi. Hastaların eğitim durumuna göre “5-D kaşıntı ölçeği” nin “süre” (F=3.787; p=0.025) alt boyutu puan ortalamalarının farklı olduğu belirlendi (p<0.05). Yine, gelir algı düzeyleri ve kaşıntı giderici uygulama yapma durumlarına göre toplam “5-D kaşıntı ölçeği” ve alt boyutlarının puan ortalamaları istatistiksel olarak farklı bulundu (p<0.05). Hastaların “5-D kaşıntı ölçeği” nin toplam puan ortalaması 15.03±4.78 puan, “süre” alt boyutu puan ortalaması 3.19 ±0.99 puan, “şiddeti” alt boyutu puan ortalaması 3.12±0.94 puan, “gidişat” alt boyutu puan ortalaması 3.15±1.12 puan, “kısıtlama/sınırlama” alt boyutu puan ortalaması 3.15±0.92 puan, “dağılım” alt boyutu puan ortalaması 2.40±1.12 puan olarak belirlendi. Araştırmanın sonucunda, HD hastalarının kaşıntı düzeyleri orta derece olduğu saptandı.

Referanslar

Akça, N.K., Taşçı, S., 2014. An ımportant problem among hemodialysis patients: uremic pruritus and affecting factors. Turkish Nephrology, Dialysis and Transplantation Journal, 23(3): 210-216.,

Akhyani, M., Ganji, M.R., Samadi, N., Khamesan, B., Daneshpazhooh, M. 2005. Pruritus in hemodialysis patients. BMC Dermatology, 5: 1-6.

Altınok Ersoy, N., Akyar, I., 2020. Kronik böbrek hastalığı ile ilişkili kaşıntı ve hemşirelik bakımı. Jaren, 6(3): 577-83.

Beuers, U., Kremer, A.E., Bolier, R., Elferink, R.P. 2014. Pruritus in cholestasis: facts and fiction. Hepatology (Baltimore, Md.), 60(1): 399-407.

Elman, S., Hynan, L.S., Gabrie, V., Mayo, M.J., 2010. 5‐D itch scale: A new measure of pruritus. British Journal of Dermatology, 162: 587- 93.

Erdenen, F., Muderrisoğlu C., 2018. Kaşıntılı hastaya yaklaşım. İstanbul Medical Journal, 19: 1-6.

Göksütün, D., 2014. Hemodiyaliz hastalarında üremik pruritus ile 25 hidroksi vitamin D arasındaki ilişki. İç Hastalıkları Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi: Ankara.

Inui, S., 2015. Nalfurafine hydrochloride to treat pruritus: A review. Clin Cosmet Investig Dermatol, 8: 249-55.

Kiliç Akça, N., Taşçi, S., Karataş, N. 2013. Effect of acupressure on patients in Turkey receiving hemodialysis treatment for uremic pruritus. Alternative Therapies in Health and Medicine, 19(5): 12–18.

Ko, M.J., Wu, H.Y., Chen, H.Y., Chiu, Y.L., Hsu, S.P., Pai, M.F., Ju-Yehyang, Lai, C.F., Lu, H.M., Huang, S.C., Yang, S.Y., Wen, S.Y., Chiu, H.C., Hu, F.C., Peng, Y.S., Jee, S.H. 2013. Uremic pruritus, dialysis adequacy, and metabolic profiles in hemodialysis patients: a prospective 5-year cohort study. PloS one, 8(8): e71404.

Kuypers, D.R., 2009. Skin problems in chronic kidney disease. Nature clinical practice. Nephrology, 5(3): 157–170.

Mathur, V.S., Lindberg, J., Germain, M., Block, G., Tumlin, J., Smith, M., Grewal, M., McGuire, D., ITCH National Registry Investigators 2010. A longitudinal study of uremic pruritus in hemodialysis patients. Clinical Journal of the American Society of Nephrology, 5(8): 1410–1419.

Mistik, S., Utas, S., Ferahbas, A., Tokgoz, B., Unsal, G., Sahan, H., Ozturk, A., Utas, C. 2006. An epidemiology study of patients with uremic pruritus. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 20(6): 672–678.

Murtagh, F.E., Addington-Hall, J., Higginson, I.J., 2007. The prevalence of symptoms in end-Stage Renal Disease: A systematic review. Advances in Chronic Kidney Disease, 14(1): 82-99.

Pisoni, R.L., Wikström, B., Elder, S.J., Akizawa, T., Asano, Y., Keen, M.L., Saran, R., Mendelssohn, D.C., Young, E.W., Port, F.K., 2006. Pruritus in haemodialysis patients: International results from the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS). Nephrology, dialysis, transplantation: official publication of the European Dialysis and Transplant Association - European Renal Association, 21(12): 3495–3505.

Ständer, S., Stumpf, A., Osada, N., Wilp, S., Chatzigeorgakidis, E., Pfleiderer, B., 2013. Gender differences in chronic pruritus: women present different morbidity, more scratch lesions and higher burden. The British Journal of Dermatology, 168(6): 1273–1280.

Sukul, N., Wang, M., Bieber, B., Li, Y., Lopes, A. A., Speyer, E., Stengel, B., 2016. Prurıtıs ın Chronic Kidney Dısease patıents: Early results from CKDOPPS. Nephrology Dialysis Transplantation, 31(1): 187.

Suseł, J., Batycka-Baran, A., Reich, A., Szepietowski, J.C. 2014. Uraemic pruritus markedly affects the quality of life and depressive symptoms in haemodialysis patients with end-stage renal disease. Acta Dermato-Venereologica, 94(3): 276–281.

Szepietowski, J.C., Sikora, M., Kusztal, M., Salomon, J., Magott, M., Szepietowski, T., 2002. Uremic pruritus: a clinical study of maintenance hemodialysis patients. The Journal of Dermatology, 29(10): 621–627.

Terzi, Ö. 2009. Hemodiyaliz hastalarında kaşıntı sorunun değerlendirilmesi. İç Hastalıkları Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi: Samsun.

Tessari, G., Dalle Vedove, C., Loschiavo, C., Tessitore, N., Rugiu, C., Lupo, A., Girolomoni, G. (2009). The impact of pruritus on the quality of life of patients undergoing dialysis: a single centre cohort study. Journal of Nephrology, 22(2): 241–248.

Wikström, B., 2007. Itchy skin-a clinical problem for haemodialysis patients. Nephrology, dialysis, transplantation: official publication of the European Dialysis and Transplant Association-European Renal Association, 22(5): 3-7.

Yosipovitch, G., Zucker, I., Boner, G., Gafter, U., Shapira, Y., David, M. 2001. A questionnaire for the assessment of pruritus: validation in uremic patients. Acta Dermato-Venereologica, 81(2): 108–111.

Zucker, I., Yosipovitch, G., David, M., Gafter, U., Boner, G. 2003. Prevalence and characterization of uremic pruritus in patients undergoing hemodialysis: uremic pruritus is still a major problem for patients with end-stage renal disease. Journal of the American Academy of Dermatology, 49(5): 842–846.

İndir

Yayınlanmış

2023-10-07

Nasıl Atıf Yapılır

DEMİRAĞ, H. (2023). Hemodiyaliz hastalarında Pruritus (Kaşıntı) Düzeylerinin Belirlenmesi. MAS Uygulamalı Bilimler Dergisi, 8(4), 797–806. https://doi.org/10.5281/zenodo.8401992

Sayı

Bölüm

Makaleler